үҙе теләп китеү

идти на работу — эшкә барыу

идти в гости — ҡунаҡҡа барыу

поезд идёт в пять часов — поезд сәғәт биштә китә

кто идёт? — кем килә?

иду домой — өйгә ҡайтам

время идёт быстро — ваҡыт тиҙ үтә

экзамены идут — имтихандар бара

идти на компромисс — компромисҡа килеү (ризалашыу)

идти на гибель — үлемгә барыу

на платье идёт три метра шёлка — күлдәккә өс метр ебәк китә

идти на растопку — яғыуға китеү

идти на экспорт — экспортҡа китеү

эта шляпа ей идёт — был эшләпә уға килешә

гвоздь не идёт в стену — стенаға сөй бармай

идти конём шахм. — ат менән йөрөү

весна идёт — яҙ килә

идут проценты — проценты килеп тора

идти в гору — алға барыу, күтәрелеү (эш-хәлгә ҡарата)

идти впрок — файҙаға китеү

идти ко дну: — 1) батыу

идти на всё — бөтә нәмәгә барыу

идти своим ходом — үҙ юлы менән китеү

идти своим чередом — үҙ яйы менән барыу

из головы (из ума) не идти — баштан сыҡмау

в голову (на ум) не идёт — башҡа килмәй

голова идёт кругом — баш ҡата (ҡатып бөтә, әйләнеп бөтә)

идти в военное училище — хәрби училищеға барыу

он идёт в университет — ул университетҡа бара

идти учиться — уҡырға китеү

идти добровольцем — үҙе теләп китеү

идти к лучшему — яҡшылыҡҡа барыу

из трубы идёт дым — мөрйәнән төтөн сыға

из раны идёт кровь — яранан ҡан килә

вода идёт по капле — һыу тамсылап ҡына аға

этот товар хорошо идёт — был тауар яҡшы үтә

дорога идёт лесом — юл урман аша үтә

часы идут хорошо — сәғәт дөрөҫ йөрөй

идёт дождь — ямғыр яуа

идёт мокрый снег — епшек ҡар яуа

дрова загорелись — утын яна башланы

на небе загорелась звезда — күктә йондоҙ ҡабынды

его глаза загорелись — уның күҙҙәре янып китте

загореться желанием поехать — барыу теләге менән янып китеү

загорелся спор — бәхәс ҡыҙып китте

пойти в лес — урманға барыу

он попрощался и пошёл — ул хушлашты ла китеп барҙы

это платье пошло бы вам — был күлдәк һеҙгә килешер ине

сегодня пойдёт новая картина — бөгөн яңы картина ҡуйыла башлай

этот гвоздь не пойдёт в стену — был ҡаҙау стенаға бармаҫ

пошёл вон! — кит бынан!

часы пошли — сәғәт йөрөп китте

из трубы пошёл дым — мөрйәнән төтөн сыға башланы

из раны пошла кровь — яранан ҡан аға башланы

пошёл дождь — ямғыр яуа башланы

дальше дорога пошла лесом — артабан юл урман эсләтеп китте

на таких червей рыба пойдёт — бындай селәүсенгә балыҡ ҡабыр

он пошёл в институт — ул институтҡа уҡырға инде

товар пошёл хорошо — тауар яҡшы үтә башланы

на халат пошло много шёлка — халатҡа күп ебәк китте

бросать гранату — граната ырғытыу, бросать камень - таш ташлау

бросать войска в бой — һуғышҡа ғәскәр индереү

бросать товары на рынок — баҙарға тауар сығарыу

бросать дополнительные средства на строительство — төҙөлөшкә өҫтәмә аҡса күсереү

солнце бросает лучи — ҡояш нурҙарын һибә

бросать взгляд — ҡараш ташлау

бросать игрушки как попало — уйынсыҡтарҙы тегендә-бында атып бәреү

бросать семью — ғаиләне ташлап китеү

бросать друзей — дуҫ-иштәрҙе ташлау

бросать позиции — позицияны ҡалдырып китеү

бросать курить — тәмәкене (тартыуҙы) ташлау

бросать работу — эште ҡалдырыу

бросать учёбу — уҡыуҙы ташлау

бросать реплику — (урындан) һүҙ ташлау

бросать деньги на ветер — аҡса туҙҙырыу, аҡсаны әрәм-шәрәм итеү, аҡсаны елгә осороу

бросать за решётку кого — төрмәгә ябыу, бросать камень (камнем) в кого - берәйһенә бысраҡ ташлау

бросать камешки в огород чей, кого — һүҙ ебәреү

баҡсаһына таш ташлау; бросать на произвол судьбы — яҙмышты үҙ ағышына тапшырыу

бросать слова на ветер — файҙаһыҙға һөйләнеү, һүҙҙе елгә осороу (ташлау)

бросать тень на кого-что — шик һалыу (ташлау), тап төшөрөү, ҡара яғыу

бросать оружие — ҡорал ташлау, бирелеү

бросать перчатку кому: — 1) дуэлгә саҡырыу

2) берәйһе менән алышыу (көрәшеү); бросать свет на что — асыҡлау

гладить по голове — баштан һыйпау

идти по улице — урамдан барыу, урам буйлап барыу

разложить книги по столу — китаптарҙы өҫтәлгә таратып ташлау

рассадить по местам — урындарға ултыртып сығыу

разлить по стаканам — стакандарға ҡойоп сығыу

смотреть по сторонам — тирә-яҡҡа ҡарау

ходить по театрам — театрҙарға йөрөү

тоска по родине — тыуған илде һағыныу

соскучиться по детям — балаларҙы юҡһыныу

в каждой комнате по одному окну — һәр бүлмәлә берәр тәҙрә

все купили по одной книге — бөтәһе лә берәр китап һатып алды

заниматься по часу в день — көнөнә берәр сәғәт шөғөлләнеү

клевать по зёрнышку — бөртөкләп сүпләү

платить по часам — сәғәтләп түләү

расфасовать яблоки по килограмму — алманы килограмлап үлсәп төрөү

стоять по пояс в воде — билгә ҡәҙәр һыу эсендә тороу

снег по колено — ҡар тубыҡтан

прочитать с первой по десятую главу — беренсенән унынсы бүлеккә тиклем уҡыу

по сей день — ошо көнгә тиклем

по два — икешәрләп

по три — өсәрләп

по четыре — дүртәрләп

по пятеро — бишәрләп

по шестеро — алтышарлап

по истечении срока — ваҡыты уҙғандан һуң

по окончании работы — эш бөткәс

ходить по комнате — бүлмәлә йөрөү

гулять по саду — баҡсала йөрөү

путешествовать по стране — ил буйлап сәйәхәт итеү

гладить по шерсти — йөндөң ыңғайына һыпырыу

идти по ветру — ел ыңғайына барыу

идти по следу зверя — йәнлектең эҙенән барыу

плыть по течению — ағым ыңғайына йөҙөү

жить по правде — дөрөҫлөк менән йәшәү

уехать по совету врачей — табиптарҙың кәңәше буйынса китеү

уволиться по собственному желанию — үҙ теләгең менән эштән китеү

писать по старой орфографии — иҫке орфография буйынса яҙыу

движение по графику — график буйынса хәрәкәт

судить по внешности — тышҡы ҡиәфәткә ҡарап фекер йөрөтөү

послать по почте — почта менән ебәреү

говорить по телефону — телефондан һөйләшеү

передать по радио — радио аша тапшырыу

отсутствовать по болезни — ауырыу сәбәпле булмау

ошибиться по рассеянности — хәтерһеҙлек арҡаһында яңылышыу

работы по озеленению города — ҡаланы йәшелләндереү буйынса эштәр

исследование по физике — физика буйынса тикшеренеү

приказ по школе — мәктәп буйынса приказ

хлопоты по хозяйству — хужалыҡ буйынса хәстәрлек

брат по матери — әсәй яғынан ағай

учитель по профессии — профессияһы буйынса уҡытыусы

старший по возрасту — йәш яғынан өлкәне

важный по значению — әһәмиәте буйынса мөһим

влезть на дерево — ағасҡа үрмәләп менеү

влезть в окно — тәҙрәнән инеү

влезть в ванну — ваннаға инеү (төшөү)

влезть в дружбу — дуҫлыҡҡа инеү

вещи влезли в чемодан — әйберҙәр сумаҙанға һыйҙы

сапоги не влезли — итектәр һыйманы

влезть в долги — бурысҡа батыу

влезть в душу кому: — 1) ышанысҡа инеү

2) эс-бауырға инеү; не влезешь в кого; прост. — дөрөҫөн белә алмайһың

сколько влезет прост. — күпме теләйһең, теләгәнсә

обомлеть от испуга — ҡурҡыуҙан телһеҙ ҡалыу

уровень воды значительно возвысился — һыу кимәле байтаҡ күтәрелде

желание возвыситься — күтәрелеү теләге

его голос возвысился — уның тауышы көсәйҙе

побросать вещи — әйберҙәрҙе быраҡтырып бөтөрөү

ноги раззуделись — аяҡтар ҡысытып китте

самовольный человек — үҙ белдеге менән эш иткән кеше

самовольная отлучка — рөхсәтһеҙ китеү

сдать хлеб государству — хөкүмәткә иген тапшырыу

сдать бельё в стирку — керҙе йыуырға биреү

сдать кровь на анализ — анализға ҡан биреү

сдать книги в библиотеку — китапханаға китаптар тапшырыу

сдать экзамен по языку — тел буйынса имтихан биреү

сдать нормы по плаванию — йөҙөү буйынса норма тапшырыу

сдать с рубля десять копеек — бер һумдан ун тин ҡайтарып биреү

сдать комнату — ваҡытлыса бүлмә биреп тороу

сдать землю в аренду — ерҙе ҡуртымға биреү

сдать город — ҡаланы ҡалдырыу

холода сдали — һыуыҡтар йомшара төштө

сдать темп работы — эш темпын кәметеү

сердце сдало — йөрәк биреште

сдать позиции — уй-фекерҙән сигенеү, позицияны биреү